مودرا چیست ؟ معرفی ۷ نوع مودرا

یوگا چیزی بیش از چرخاندن بدن یا انجام آساناهای سخت است و بسیاری از شیوه‌های قدیمی دیگر وجود دارد که می‌توان آن‌ها را در یوگا استفاده کرد. مودراها مجموعه‌ای از حرکات فیزیکی هستند که می‌توانند خلق و خو، نگرش یا دیدگاه فرد را تغییر دهند و به افزایش تمرکز و هوشیاری کمک کنند. شاید با خودتان این‌گونه فکر کنید که چطور شکل قرار گرفتن انگشت‌ می‎تواند بر روی سلامتی ذهنی و جسمی کسی تاثیر بگذارد، با این حال همین حالت ساده قرارگیری انگشتان دست یا حتی چشم‌ها به قدری مهم هستند که ممکن است سرنوشت کسی را عوض کنند. در ادامه این مطلب از وبلاگ الهام پویامنش با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره یوگا مودرا در اختیارتان قرار دهیم.

آشنایی با مودرا و کاربرد آن

معمولا مودرا در بودیسم از عناصر ضروری مراقبه‌اند که برای هدایت توجه شخص به درون استفاده می‌شود، ولی در جینیسم راهبان و راهبه‌ها از مودراها به‌عنوان بخشی از اعمال زاهدانه خود استفاده می‌کنند. همچنین یوگی‌‌های قدیمی مودراها را به‌عنوان حالت‌های انرژی‌زا برای اتصال نیروی پرانیک فردی با نیروی جهانی یا کیهانی توصیف می‌کردند.

مودرا شامل حرکاتی می‌شود که بیداری پراناها، چاکراها و کندالینی را راحت‌تر می‌کنند و با بازیابی تعادل پرانیک در کوشا (کالبدها) انرژی ظریف به‌سمت چاکراهای بالایی هدایت می‌گردد. این عمل به افزایش هوشیاری منجر خواهد شد که هر مودرا رابطه متمایزی را ایجاد می‌کند و بر بدن، ذهن و پرانا تأثیر متفاوتی دارد.

مدیتیشن برای سردرد + انواع مدیتیشن برای رفع سردرد

به زبان ساده، مودرا حرکت انگشت‌های دست یا دیگر بخش‌های بدن به صورت نمادین برای رسیدن به حالتی خاص است. در انجام مودرا، مهم‌ترین بخشی که با آن درگیر می‌باشد، انگشت‌های دست نسبت به دیگر اجزای بدن خواهد بود. همچنین حرکت مودرا معنا و مفهوم خاص خودش را دارد و هر کدام از آن‌ها، برای رسیدن به هدف خاصی طراحی شده‌اند.

معرفی 7 مودرا کاربری

مودرا یکی از جنبه‌های ضروری تمرین یوگا و مدیتیشن است و قرن‌هاست که برای ارتقای سلامت جسمی، ذهنی و معنوی استفاده می‌شود، بنابراین انواع مختلفی از مودرا وجود دارد که هر کدام معنا و هدف خاص خود را دارند. برای مثال، وقتی انگشتی که یکی از عناصر را نشان می‌دهد با انگشت شست تماس پیدا می‌کند، آن عنصر تازه متعادل می‌شوند و در نتیجه، بیماری ناشی از عدم تعادل درمان می‌گردد. مودراها جریان انرژی را تغییر می‌دهند، تعادل هوا، آتش، آب، زمین و فضا را، بنابراین بهبودی و بازیابی سلامتی را تسهیل می‌کنند.

بیماری‌ها ناشی از برهم‌خوردن تعادلی در بدن هستند که بر اثر کمبود یا زیادی هریک از 5 عنصر هوا، آب، آتش، خاک و فضا ایجاد می‌شود. هریک از این عنصر‌ها در بدن وظیفه‌ای خاص و مهم دارند و هریک از انگشتان دست مربوط به یکی از این عناصرند.

شمع تراپی چیست

1. آنجلی مودرا (Anjali mudra)

آنجلی مودرا، که گاه به آن ناماسته مودرا نیز می‌گویند، یک حرکت دست ساده مشهور است که در بسیاری از فرهنگ‌‌های گوناگون یافت می‌شود که این حرکت با قرار دادن کف دست‌‌ها مقابل قلب و انگشتان رو به بالا انجام می‌شود. همچین آنجلی مودرا نماد احترام، فروتنی و اتصال است و از آن برای سلام و علیک، خداحافظی و لحظات مراقبه یا دعا استفاده می‌شود و می‌توانید این مودرا را در بسیاری از ژست‌‌های محتلف یوگا انجام دهید، ولی از آن بیشتر در وضعیت کوه یا تاداسانا و وضعیت نشسته آسان یا سوکهاسانا استفاده می‌شود.

1. به طور صاف و راحت بایستید یا بنشینید.
2. دست‌های خود را در مقابل سینه، در مرکز قلب خود به هم نزدیک کنید.
3. مطمئن شوید که کف دست‌تان به هم چسبیده و انگشتانتان رو به بالا و کمی از هم باز هستند.
4. می‌توانید انگشت شست خود را به آرامی روی جناغ سینه (استخوان سینه) قرار دهید یا آن‌ها را به طور خفیف به هم بچسبانید.
5. اگر می‌خواهید روی احساس درونی اتصال تمرکز کنید، چشمان خود را ببندید.
6. تا زمانی که احساس راحتی می‌کنید، حالت را حفظ کنید و در عین حال نفس‌های عمیق و یکنواخت بکشید.

2. دیانا مودرا (Dhyana mudra)

دیانا مودرا که به مهر مراقبه نیز معروف است،  حرکتی با دست است که به گفته‌ برخی، ذهن را برای فرو رفتن در مراقبه عمیق، تفکر و تامل آماده می‌کند که این حرکت با استفاده از هر دو دست انجام می‌شود. دیانا مودرا به برقراری تمرکز عمیق‌ کمک می‌کند و گفته می‌شود انرژی را در بدن متعادل کرده و برخی بر این باورند که قرار دادن دست راست روی دست چپ، نماد غلبه‌ جنبه‌ روشن‌گر بر جنبه‌ توهم‌آمیز وجود است.

1. راحت بنشینید و کمرتان را صاف نگه دارید.
2. هر دو دست را با کف رو به بالا جلوی ناف خود قرار دهید، به گونه‌ای که انگشتان به سمت بالا کشیده شوند.
3. دست راست را روی دست چپ قرار دهید، به طوری که نوک انگشت شست‌ها به هم لمس شوند.
4. به مدت دلخواه و احساس راحتی، این حالت را حفظ کنید و روی تنفس عمیق و منظم خود تمرکز نمایید.

یوگا و کاهش استرس | 8 حرکت یوگا برای آرامش اعصاب

3. پرانا مودرا (Prana mudra)

پرانا مودرا (Prana Mudra) که به مهر انرژی حیاتی نیز معروف است، مودرایی ساده اما قدرتمند است که گفته می‌شود سطح انرژی را در بدن افزایش می‌دهد و انجام این مودرا آسان است و می‌تواند در هر کجا و هر زمان انجام شود. همچنین این مودرا برای کاهش اضطراب، تقویت انرژی سالم در سراسر بدن و افزایش تمرکز مفید است و پرانا مودرا موجب تقویت سیستم ایمنی و تقویت بینایی می‌شود و با مقابله با بی‌حالی سبب می‌شود که انرژی بیشتری داشته باشید.

1. راحت بنشینید یا بایستید و کمرتان را صاف نگه دارید.
2. دست‌های خود را جلوی بدنتان بیاورید.
3. انگشت حلقه و انگشت کوچک هر دو دست را خم کنید تا نوک آن‌ها به کف دستتان برسد.
4. انگشت شست هر دو دست را به سمت بالا خم کنید و نوک آن‌ها را به ترتیب با نوک انگشت اشاره و انگشت وسط همان دست تماس دهید.
5. به مدت دلخواه و احساس راحتی، این حالت را حفظ کنید و روی تنفس عمیق و منظم خود تمرکز نمایید.

پیپ نمک

4. آپانا مودرا (Apana mudra)

آپانا مودرا که به مهر پاکسازی معروف است، مودرایی است که گفته می‌شود به سم‌زدایی بدن و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. روزانه به مدت 45 دقیقه این مودرا را انجام دهید، اما باید این نکته را یادآور شویم که انجام این حرکت به مدت طولانی‌تر فواید بیشتری دارد.

1. راحت بنشینید یا بایستید. کمرتان را صاف نگه دارید.
2. دست‌های خود را جلوی بدنتان بیاورید.
3. نوک انگشت اشاره و انگشت کوچک هر دو دست را خم کنید تا به کف دست برسند.
4. انگشت شست هر دو دست را به سمت بالا خم کنید و نوک آن‌ها را به ترتیب با نوک انگشت میانی همان دست تماس دهید.
5. انگشت حلقه هر دو دست را صاف نگه دارید و آن‌ها را به هم نزدیک کنید تا نوک انگشتان تقریبا با هم تماس پیدا کنند یا به اندازه‌ای باز نگه دارید که احساس راحتی کنید.
6. به مدت دلخواه و احساس راحتی، این حالت را حفظ کنید و روی تنفس عمیق و منظم خود تمرکز نمایید.

آموزش یوگای مغز + ۱۰ حرکت که به یوگای مغز کمک می‌کند

5. وایو مودرا (Vayu Mudra)

وایو مودرا، که به مهر هوا نیز معروف است، حرکتی با دست است که گفته می‌شود عنصر هوا (واتا دوشا) را در بدن متعادل می‌کند. شما می‌توانید این حرکت ساده در حالت نشسته، ایستاده و حتی درازکش انجام دهید.

همچنین این مودرا برای تقویت گردش خون و کاهش گاز معده و نفخ مفید است و سبب بیرون‌راندن هوای اضافه از بدن می‌شود. از طرفی دیگر وایو مودرا موجب تسکین درد قفسه سینه ناشی از به‌دام‌افتادن هوا در آن می‌گردد.

1. به طور صاف و راحت بنشینید یا دراز بکشید.
2. انگشت اشاره یک دست خود را خم کنید و دومین بند (میانی) انگشت را با قاعده انگشت شست فشار دهید.
3. سه انگشت دیگر (وسطی، انگشتری و کوچک) را صاف و کشیده نگه دارید.
4. می‌توانید وایو مودرا را با هر دو دست یا به طور همزمان با یک دست انجام دهید.
5. تا زمانی که احساس راحتی می‌کنید، مودرا را حفظ کنید و در عین حال نفس‌های عمیق و منظم بکشید.

تاثیرات شگفت انگیز یوگا برای تقویت تمرکز و حافظه

6. گیان مودرا (Gyan mudra)

گیان مودرا که به مهر دانش یا مهر آگاهی نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین مودراها در یوگا، مدیتیشن و هندوئیسم به شمار می‌رو و این حرکت مودرا با اتصال نوک انگشت شست و سبابه به صورت حلقه‌ای شکل و کشیدن سه انگشت دیگر به سمت بیرون انجام می‌گردد. گیان مودرا از اساسی‌ترین مودراهای یوگا برای افزایش تمرکز و دانش است و آرام‌کردن ذهن و ایجاد حالت مراقبه‌ای عمیق از فوایدش است. گیان مودرا را می‌توان در هریک از حرکات یوگا انجام داد، ولی از آن بیشتر در وضعیت‌های مراقبه‌ای مانند پادماسانا یا سوکهاسانا استفاده می‌شود.

1. به طور صاف و راحت بنشینید یا بایستید و کمرتان را صاف نگه دارید.
2. دست‌های خود را جلوی بدنتان بیاورید، کف دست‌ها را به سمت بالا نگه دارید.
3. نوک انگشت شست هر دو دست را به آرامی با نوک انگشت اشاره همان دست تماس دهید و به شکل حلقه درآورید.
4. سه انگشت دیگر (وسطی، انگشتری و کوچک) را صاف و کشیده نگه دارید.
5. تا زمانی که احساس راحتی می‌کنید، مودرا را حفظ کنید و روی تنفس عمیق و منظم خود تمرکز نمایید.

مدیتیشن ماه کامل چیست و چطور انجام می‌‌شود؟

7. شونیا مودرا (Shunya Mudra)

شونیا مودرا که به مودرای آسمان یا مودرای پوچی نیز معروف است، یکی از مودراهای دست است که گفته می‌شود به آرامش و دستیابی به حالت سکون در زندگی شما کمک خواهد کرد. این مودرا گوش درد را تسکین می‌دهد و برای افرادی که به‌دلیل افزایش سن یا بیماری دچار کاهش شنوایی شده‌اند، مفید است. شونیا مودرا برای بهبود حالت تهوع ناشی از حرکت‌های مختلف (در کشتی، اتومبیل و هواپیما) و سرگیجه نیز مفید واقع می‌شود.

1. راحت بنشینید یا بایستید و کمرتان را صاف نگه دارید.
2. دست‌های خود را روی زانوها یا ران‌های خود قرار دهید، کف دست‌ها به سمت بالا باشد.
3. انگشت وسط هر دست را خم کنید و به آرامی با اولین بند (فاز اول) انگشت وسط، به قاعده انگشت شست همان دست فشار وارد کنید.
4. سه انگشت دیگر (اشاره، انگشتری و کوچک) را صاف و کشیده نگه دارید.
5. به مدت دلخواه و احساس راحتی، این حالت را حفظ کنید و روی تنفس عمیق و منظم خود تمرکز نمایید.

خواص عود

فواید انجام مودرا در روزمره

افراد متعددی هستند که پس از انجام مودراهای مختلف ادعا کرده‌اند که نسبت به گذشته خود، بسیار پرجنب و جوش‌، شاداب‌ و حتی بسیار جوان‌تر شده‌اند. همچنین در انجام کارهایشان ثابت قدم‌ و به میزان قابل توجهی، تمرکزشان در موارد مختلف بالاتر رفته است. همچنین مودرا‌ها برای ذهن و جسم مفید بوده و گرچه مودراها بخشی از یوگا و مراقبه‌اند، می‌توان آن‌ها را در هر مکان و زمانی انجام داد و برای افراد دچار استرس یا اضطراب نیز مفیداند، زیرا موجب ایجاد احساس آرامش و تمدد اعصاب می‌شوند.

گاهی اجرای یک مودرا بلافاصله احساس شما را عوض کرده و لذت انجام آن را حس می‌کنید، اما استفاده از مودراها واکنش‌های پاکسازی و سم زدایی از بدن را نیز به همراه داشته باشد. در این موارد باید بدانید بدن در حال برون ریزی و سم زدایی است، بنابراین نترسید و تمرین خود را ادامه دهید. پس هنگامی که احساس کردید بدن بیش از حد بهم ریخته است چند روزی به خود توجه کنید، آب و مایعات فراوان بنوشید تا بتوانید روند پاکسازی را بهتر طی کنید.

پاکسازی چاکراها رایگان

سخن پایانی

در این مطلب از وبلاگ الهام پویامنش با شما کاربران گرامی همراه بودیم و سعی کردیم درباره یوگا مودرا اطلاعات کاملی را در اختیارتان قرار دادیم. هر آن چیزی که آرامش ما را بر هم بزند و سلامتی ما را می‌تواند تحت شعاع خود قرار دهد، نشانه‌ای از تلاطم درونی و غم و اندوه بیش از حد ما است. مودراها انواع گوناگونی دارند و بعضی از آن‌ها تنها حرکات دست و برخی دیگر، همراه با انجام آساناهای مختلف یوگا است که می‌تواند بدون هیچ چالشی، ما را از انتهای تاریکی به درون روشنایی، انقال دهد.

سوالات متداول درباره یوگا مودرا